Khoa Công nghệ Thông tin tổ chức Hội thảo Phương pháp giảng dạy tích cực

Đại tá Lê Minh Thái, Phó Giám đốc Học viện, phát biểu tại Hội thảo.

Năm học 2014-2015 được xác định là năm học có nhiều đổi mới trong phương pháp dạy và học. Học viện đã đưa ra hướng dẫn và triển khai Phương pháp giảng dạy tích cực ở các bộ môn trong toàn Học viện. Đây là phương pháp dạy và học mới, hướng tới trang bị kiến thức; trau dồi năng lực tự học, tư duy độc lập, phản biện và rèn luyện nhiều kỹ năng của người học. Qua một thời gian triển khai thực tế, Khoa CNTT nhận thấy cần tổ chức Hội thảo, là một diễn đàn chính thức để cán bộ, giáo viên và các cơ quan quản lý giáo dục trao đổi, thảo luận nhằm thống nhất nhận thức về phương pháp giảng dạy tích cực; rút ra những kinh nghiệm trong quá trình triển khai giảng dạy theo phương pháp mới để kịp thời phổ biến tới cán bộ, giáo viên trong Khoa và có những điều chỉnh hợp lý trong quá trình triển khai tiếp theo; chỉ ra những vướng mắc và những kiến nghị, đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả của quá trình dạy và học theo Phương pháp tích cực.

Các đại biểu trình bày tham luận tại Hội thảo.

Sau hơn 3 giờ đồng hồ làm việc với 10 báo cáo tham luận được trình bày, thảo luận, Hội thảo Phương pháp giảng dạy tích cực đã thành công tốt đẹp. Một số ý kiến chính được nhiều đại biểu chia sẻ, đồng tình là:

Thứ  nhất, Phương pháp giảng dạy tích cực là phương pháp hiện đại, có nhiều ưu điểm, phù hợp với đào tạo theo học chế tín chỉ và xu hướng phát triển của xã hội.

Thứ hai, quá trình triển khai cần có sự linh hoạt. Tùy theo từng môn học, từng nội dung giảng dạy, từng đối tượng cụ thể mà có vận dụng phù hợp; linh hoạt trong cách thức tổ chức giảng dạy; đề cương chương trình môn học cần được xây dựng linh hoạt để phù hợp với phương pháp mới.

Thứ ba, đổi mới bắt đầu từ người thầy. Phần nhiều sinh viên khi mới bước vào bậc học đại học đã quen với lối học thụ động ở bậc phổ thông. Vì vậy, để có phương pháp học tập tích cực, vai trò dẫn dắt của người thầy là hết sức quan trọng. Đòi hỏi mỗi giáo viên cần đổi mới nhận thức về quá trình dạy và học; đổi mới về phương pháp và kỹ năng. Để đảm bảo quá trình giảng dạy theo phương pháp tích cực đạt hiệu quả cao thì công tác chuẩn bị của giáo viên phải được tăng cường và tiến hành bài bản. Từ sự đổi mới của giáo viên tiến tới đổi mới cách học của sinh viên, sinh viên trở nên tích cực, chủ động hơn.

Thứ tư, cần có sự đổi mới trong cách thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. Với Phương pháp giảng dạy tích cực, người học cần trở nên tích cực, chủ động hơn trong việc học tập, tiếp nhận, trang bị kiến thức. Do vậy, với tỷ lệ 10% điểm chuyên cần, 20% điểm đánh giá thường xuyên và 70% điểm thi kết thúc môn học bộc lộ nhiều hạn chế. Cách thức tiến hành kiểm tra đánh giá cũng cần có sự cân nhắc để đảm bảo sự công bằng giữa các sinh viên học tập theo phương pháp mới và các sinh viên học tập theo phương pháp truyền thống.

Thứ năm, phương pháp học tập mới tăng cường quá trình tương tác giữa người dạy và người học, giữa chính người học với nhau, giữa người học với các yếu tố bên ngoài lớp học. Do vậy để đảm bảo hiệu quả, sĩ số lớp cần được bố trí hợp lý; các điều kiện đảm bảo như phương tiện, giáo trình tài liệu, quy trình quản lý,… cần được nâng cấp để đồng bộ.

Thứ sáu, kết quả của quá trình dạy và học chịu sự tác động của nhiều yếu tố. Do vậy, không có phương pháp giảng dạy nào phù hợp tuyệt đối cho mọi tình huống, mọi điều kiện. Do đó, giáo viên cần có sự kết hợp hài hòa các phương pháp giảng dạy; hài hòa  trong đánh giá giữa vai trò người học và người dạy; hài hòa giữa trang bị kiến thức và kỹ năng làm việc; tránh tuyệt đối hóa một yếu tố.  
     Thứ bảy, công tác tuyên truyền đến cán bộ, giáo viên, học viên, sinh viên về việc đổi mới phương pháp dạy và học cần được tăng cường. Có thể coi công tác phổ biến chủ trương đổi mới phương pháp giảng dạy như một phần của hoạt động giáo viên chủ nhiệm.

Thứ tám, Học viện cần có những chính sách và điều chỉnh để phù hợp với phương pháp giảng dạy mới.

Các ý kiến được các đại biểu sôi nổi thảo luận.

Bước đầu triển khai giảng dạy theo phương pháp mới, những sinh viên cũ đang học các học phần chuyên ngành tỏ ra hào hứng và từng bước thích nghi với cách học mới; những sinh viên năm thứ nhất, học các học phần cơ bản, cơ sở với kiến thức hàn lâm còn tỏ ra rụt rè, chưa kịp hòa nhập và hiệu quả học tập còn khiêm tốn. Tuy nhiên, nếu có những điều chỉnh kịp thời thì các em sẽ từng bước thích ứng với môi trường và phương pháp học tập mới.

Tại Hội thảo, quan điểm, kinh nghiệm và quá trình triển khai cũng như những nghiên cứu về phương pháp giảng dạy tích cực ở một số nước tiên tiến trên thế giới cũng được các đại biểu chia sẻ.

Hội thảo Phương pháp giảng dạy tích cực được tổ chức trong những ngày toàn Học viện đang tích cực thi đua chào mừng 48 năm Ngày truyền thống Học viện KTQS (28/10/1966-28/10/2014) và hưởng ứng đợt thi đua cao điểm với chủ đề “Sáng mãi phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ” chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944-22/12/2014), 25 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2014). Chúng tôi tin tưởng rằng kết quả của Hội thảo sẽ góp phần thực hiện thành công quá trình đổi mới phương pháp giảng dạy tại Khoa CNTT và trong Học viện KTQS.